De boeken van mijn leven Gershwin Bonevacia

Welke boeken zijn belangrijk geweest voor filosoof en dichter Gershwin Bonevacia (27)?

Vanaf het moment dat hij moest leren lezen en schrijven, had Gershwin Bonevacia een haat-liefdeverhouding met taal. Lezen ging moeizaam, de letters stonden nooit op de goede plek, uit zijn pen kwamen fantasiewoorden. Maar de verhalen die zijn vader hem vóórlas vond hij prachtig. Verhalen in het Papiamentu, over de cultuur en dorpen op Curaçao, waar Gershwin na zijn geboorte in Nederland tien jaar woonde. Rond zijn elfde werd duidelijk wat er scheelde: “Ik bleek hartstikke dyslectisch te zijn, maar ik kwam er al snel achter dat ik daardoor een heel interessante relatie heb met taal. Ik had een enorme woordenschat, omdat ik altijd zocht naar strategische synoniemen: woorden die ik wél kon schrijven. En soms schreef ik zinnen op die niet klopten, maar wel poëtisch klonken.” Zo werd de dichter in Gershwinwakker gemaakt. Hij begon filosofische gedachten op te schrijven en later deed hij mee aan gedichtenwedstrijden en trad hij op. In eigen beheer gaf hij in 2017 de dichtbundel ‘Ik heb een fiets gekocht’ uit. Het werd zo’n underground verkoopsucces dat uitgeverijen in de rij stonden om het boek op te nemen in hun fonds. Inmiddels is Gershwin stadsdichter van Amsterdam, en in september verschijnt zijn nieuwe bundel ‘Toen ik klein was, was ik niet bang’ (Das Mag).

De lange weg naar de vrijheid – Nelson Mandela

“Lezen als ontspanning heb ik de eerste twintig jaar van mijn leven niet gekund, omdat het me te veel moeite kostte. Maar ik las wel gericht om mezelf te verrijken. Rond mijn veertiende deed ik dat al. Ik raakte geïnteresseerd in visionairs, idealisten, en las boeken over Nelson Mandela en Martin Luther King. Deze autobiografie heeft mijn blik op de verhoudingen in de wereld veranderd. Mijn ouders hebben me opgevoed met het idee dat hetniet uitmaakt welke huidskleur je hebt. Door Mandela’s boek leerde ik dat het wél uitmaakt. Ook al was ik zelf weleens Zwarte Piet of n—- genoemd, ik werd me door dit boek pas bewust van de grotere geschiedenis achter racisme. Buiten dat vond ik het ook mooi om te lezen dat Mandela vanuit de gevangenis correspondeerde met zijn vrouw en hij zijn politieke boodschappen in metaforen verpakte, zodat die door de censuur van de gevangenis heen zouden komen. Ik schrijf zelf ook met veel metaforen, dus dat herkende ik.”

De alchemist – Paulo Coelho

“In mijn studententijd las ik een interview met acteur Will Smith waarin hij deze filosofische klassieker aanraadde. Het gaat over een schaapsherder die niets liever wil dan rondreizen, op zoek naar de geheimen van de wereld en het leven. Hij ontmoet een alchemist die hem vertelt dat hij naar zijn hart moet luisteren, dat hij de antwoorden op zijn vragen in zichzelf kan vinden. Voordat ik dit boek las, was ik erg bezig met mijn omgeving – mijn ouders, leraren,vrienden – en paste me aan hun verwachtingen aan. Door Coelho’s verhaal keerde ik meer naar binnen, begon ik te werken aan wat ik zelf wilde. Ik besloot na mijn opleiding tot juridisch medewerker geen rechten te gaan studeren. Mijn vader is advocaat, die had dat misschien wel leuk gevonden. Via een omweg kwam ik uit bij filosofie aan de Vrije Universiteit Amsterdam, dat paste beter bij me. Anderhalf jaar geleden studeerde ik daar af.”

Nooit meer te druk – Tony Crabbe

“Bedrijfsfilosoof Crabbe kende ik al van een TED Talk en vond ik heel interessant. Hij zet filosofie in om de cultuur in bedrijven gezond te maken. Dit boek vond ik confronterend. Toen ik het las, was ik fanatiek en een beetje egocentrisch bezig met mijn master; ik had nog nauwelijks tijd voor mijn familie en vriendin. Als mensen me vroegen hoe het met me ging, antwoordde ik standaard: ‘Superdruk, man.’ Ik had constant het gevoel dat ik achter de feiten aan liep, had altijd mailtjes openstaan, en soms overviel me het gevoel dat het me allemaal te veel werd. Crabbe zegt dat mensen die het te druk hebben bang zijn om prioriteiten te stellen. Hij geeft veel praktische tips, die me rust hebben gebracht. De eerste twee uur dat ik wakker ben, beantwoord ik bijvoorbeeld geen mailtjes. En ik durf vaker nee te zeggen.”

De zeven eigenschappen van effectief leiderschap – Stephen Covery

“Ik geef aan de Hogeschool van Amsterdam les aan studenten die een minor inspirerend leiderschap volgen. Daar gebruik ik dit boek veel bij. Covey beschrijft zeven eigenschappen die je kunt ontwikkelen om ‘leiderschap’ over je eigen leven te krijgen. Eigenschap drie is bijvoorbeeld: begin met het eind voor ogen. Daar had ik veel houvast aan bij het schrijven van mijn tweede bundel. Ik heb eerst gezocht naar een concept, naar wat het uiteindelijk moest worden, en dat idee heb ik gepitcht bij mijn uitgever. Daarna ben ik daar naartoe gaan werken. Een concrete visie helpt me ook in het groot: welke keuzes wil ik in het leven maken, hoe wil ik de komende tien jaar als schrijver rondkomen? Dat visualiseren maakt me heel zeker in hetgeen ik doe.”

Habitus – Radna Fabias

“Deze revolutionaire dichtbundel draag ik de laatste tijd in mijn tas bij me, om af en toe in te lezen en door geïnspireerd te raken. Fabias schrijft heel anders dan ik, maar ik vind haar stijl zeer interessant. Ongelooflijk ook dat dit haar debuut is; het won meteen prijzen. Habitus is een vlijmscherpe bundel over vrouw-zijn, haar Caribische roots – voor mij herkenbaar én pijnlijk om te lezen – migratie, cultuur en identiteit. Ik vind het knap hoe haar taal beeldend, filosofisch en toegankelijk tegelijk is. Poëzie van verschillende dichters vind ik vaak op elkaarlijken, je kunt meestal wel merken door wie iemand beïnvloed is, maar Fabias’ stem is heel authentiek. Deze bundel snijdt je soms door de ziel en maakt je op andere momenten juist blij.”

Guilty pleasure: “‘Harry Potter en de steen der wijzen’ van J.K. Rowling.”
Meest beduimelde kookboek: “Ǎn Ǎn. Vietnamese Familierecepten’ van Mai Nguyễn. ‘Ǎn Ǎn’ betekent ‘aan tafel’.”
Boekenlegger of ezelsoren: “Boekenlegger!”
Bieb of boekhandel: “Boekhandel.”
Klassieker die ik echt een zou moeten lezen: “‘Think and grow rich’van Napoleon Hill.”
E-Reader of papier: “Ik hou van papier.”
In de kast maar nooit gelezen: “Boy’ van J. Bernlef.”

Delen